به گزارش خبرنگار ایمنا، سوء تغذیه شاید یکی از بیماری‌هایی باشد که کمتر در اطرافیان خود مشاهده کرده باشیم، با این وجود می‌دانیم هنوز در کشورهایی از جهان، بسیاری از افراد بر اثر سوء تغذیه و عدم دسترسی به غذای کافی و سالم جان خود را از دست می‌دهند.
با این‌حال ممکن است بسیاری از علائمی که در برخی از افراد به‌وجود می‌آید، به دلیل عدم دریافت مواد مغذی کافی از رژیم غذایی باشد که حالتی مشابه با سوء تغذیه ایجاد می‌کند. سوء تغذیه در کودکان نوعی بیماری است که امروزه در حال افزایش می‌باشد و علت اصلی آن کمبود مواد مغذی و رژیم غذایی ضعیف کودکان است.
کودک شما وقتی از سوء تغذیه رنج میبرد که بدن او مقدار کافی از مواد مغذی، کالری و مواد معدنی کافی را دریافت نمی‌کند. تمام این اجزای ضروری به روند رشد او کمک می‌کنند.
علاوه بر این، دریافت مواد مغذی ضروری ایمنی بدن را افزایش می‌دهد و او را نسبت به عفونت‌های مضر محافظت می‌کند. یک نوع از سوء تغذیه هم چنین می‌تواند زمانی رخ دهد که کودک شما مقدار زیادی کالری (بالای مواد غذایی) دریافت کند.
عدم تغذیه، منجر به چند اختلال سلامتی در بدن کودک می‌شود. فقر مواد مغذی بر سلامت جسمی، رفتار، خلق و خو، فرآیندهای رشد و دیگر وظایف بدن تأثیر می‌گذارد.
نشانه‌های سوء تغذیه در کودکان
برخی از علائم متداول سوء تغذیه عبارتند از:
– مشکلات تنفسی
– از دست دادن ناگهانی وزن
– حساسیت
– خستگی شدید
– افسردگی روانی
– فقدان چربی (بافت چربی)
– خطر بزرگ هیپوترمی دمای پایین غیر عادی بدن
– سیستم ایمنی ضعیف
– کاهش جرم ماهیچه‌ای
– کاهش جرم بافت
– خستگی
– حساسیت بالا برای احساس سرما
– زمان التیام بالا برای بریدگی‌ها، زخم‌ها و عفونت‌ها
– زمان طولانی بهبودی از بیماری‌ها
– سطح تمرکز ضعیف
– غیر فعال بودن
شناخت انواع سوء تغذیه در کودکان
شایع‌ترین انواع سوء تغذیه ، عبارتند از:
۱. سوء تغذیه انرژی پروتیئنی (PEM):
به خاطر کمبود پروتئین و گلوکز در غذاها، کودک این نوع خاص از سوء تغذیه را تجربه می‌کند.
سه نوع زیرمجموعه از PEM وجود دارد:
سوء تغذیه حاد، سوء تغذیه مزمن، و سومی هم شامل هر دوی آنها است. سوء تغذیه حاد باعث می‌شود که کودک لاغر شود و وزن بدنش کم شود. در سوء تغذیه مزمن، کودک از رشد کم رنج میبرد. زمانی که کودک شما از سوء تغذیه حاد و مزمن رنج میبرد، وزنش کم می‌شود و مشکلات سلامتی متعددی را تجربه می‌کند.
۲. کمبود ریز مغذی‌ها (ویتامین و منابع معدنی):
کمبود ریز مغذی‌ها می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی در کودک شما شود. ریز مغذی‌ها چیزی جزهای ویتامینی و مواد معدنی نیستند. کودک شما به این مواد مغذی برای کارکردهای مناسب بدن و فرآیندهای رشد نیاز دارد.
علل بروز سوء تغذیه در کودکان
به طور معمول، فقدان مواد مغذی ضروری و مواد معدنی، شرایط سوء تغذیه ای را در کودک ایجاد می‌کند. به شدت بر شرایط زندگی یک کودک در حال رشد تأثیر می‌گذارد و ممکن است با اختلالات سلامتی متعددی روبرو شود.
برخی از دلایل رایج برای شروع مشکل سوء تغذیه عبارتند از:
۱. رژیم غذایی ضعیف:
زمانی که کودک شما مقدار کافی مواد غذایی را از طریق غذا دریافت نمی‌کند، با شرایط سوء تغذیه ای مواجه می‌شود. رژیم غذایی ضعیف باعث می‌شود که کودک از کمبود مواد مغذی رنج ببرد. در نتیجه، او ممکن است بیماری‌های بد سلامتی را تجربه کند و با مشکلاتی در زندگی اش مواجه شود. مبتلا بودن به دیسفاژی (مشکل در بلع) نیز می‌تواند منجر به سوء تغذیه شود. در چنین شرایطی کودک شما مشکلی در هضم غذا دارد و نمی‌تواند مواد مغذی ضروری را دریافت کند.
۲. مشکلات سلامت روانی:
یک کودک عقب مانده ذهنی، امکان بیشتری برای داشتن سو ء تغذیه دارد. در چنین شرایط حاد ذهنی، او نمی‌تواند یک عادت غذایی مناسب را دنبال کند. کودکان مبتلا به بیماری‌های روانی، بی اشتهایی عصبی یا پرخوری مقدار کمی از غذا می‌تواند باعث سوء تغذیه شود.
۳. اختلالات دستگاه گوارشی و معده:
به خاطر اختلالات گوارشی، بدن کودک نمی‌تواند مواد مغذی موجود در غذا را جذب کند. بدن از مواد غذایی حیاتی محروم می‌شود و کودک شما سوء تغذیه را تجربه می‌کند. اگر کودک مبتلا به بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو است، احتمال سوء تغذیه او بالا میرود.
در چنین شرایطی، پزشک ممکن است پیشنهاد کند که بخش کوچکی از روده کوچک را بردارد (ایلئواستومی). اگر کودک عدم تحمل گلوتن را دارد و از بیماری سلیاک رنج میبرد، آستر روده کوچک او ممکن است آسیب ببیند. بدن او نمی‌تواند مواد مغذی غذا را جذب کند و بنابراین از کمبود مواد مغذی رنج میبرد.
۴. دیابت:
به دلیل افزایش سطح قند خون، بدن کودک دیابتی شما نمی‌تواند مواد مغذی حیاتی را جذب کند. پانکراس او به خاطر سطح بالای قند خون، آسیب می بیند. این به توانایی بدن برای هضم غذا و جذب مواد مغذی برای فرآیندهای رشد بدنش آسیب می‌رساند. در نتیجه کودک دیابتی شما از سوء تغذیه رنج میبرد.
۵. فقدان شیردهی:
دادن شیر خودتان به نوزادانتان کمک می‌کند که سالم و عاری از بیماری بماند. گاهی اوقات مادران، فرزند خود را از شیردهی به دلایل متعددی محروم می‌کنند که ممکن است توسط پزشک توصیه شود. با این حال، فقدان شیردهی کافی می‌تواند کودک شما را ناسالم و دچار سوء تغذیه کند.
اثرات سو ء تغذیه بر روی کودکان:
سیستم ایمنی:
سو ءتغذیه سیستم ایمنی کودک شما را ضعیف و مستعد بیماری‌های عفونی می‌کند. چنانچه در این بخش از نمناک می‌خوانید اگر کودک شما از روش‌های غیر بهداشتی پیروی کند، بیشتر در معرض بیماری‌های مسری قرار می‌گیرد.
کمبود روی، آهن و ویتامین‌ها، شرایط سوء تغذیه را تحریک می‌کند و سیستم ایمنی را در کودکان تضعیف می‌کند. سوء تغذیه بر عملکرد سیستم ایمنی کودک شما تأثیر می‌گذارد و می‌تواند در برابر بسیاری از بیماری‌ها ضعیف عمل کند.
پیامدهای رشد:
کمبود مواد مغذی و عفونت‌های گوارشی عموماً در کودکان نوپا و کودکان ایجاد می‌شود. دریافت ضعیف غذای مغذی می‌تواند منجر به سوء تغذیه در کودکان شما شود. با عفونت دستگاه گوارش، بدن کودک شما نمی‌تواند مواد مغذی موجود در مواد غذایی را جذب کند. در نتیجه، کمبود مواد مغذی همراه با عفونت فرآیند رشد را به طور کامل به تأخیر می‌اندازد.
کمبود مواد مغذی خاص:
نقص برخی از مواد مغذی خاصی می‌تواند باعث ایجاد پیچیدگی‌های سلامتی در کودک شما شود. برای مثال فقر آهن، روی و منیزیم شرایط سوء تغذیه را تقویت می‌کند. جذب چربی کم، بدن کودک شما را از کسب مقدار مفید ویتامین‌های محلول در چربی مانند ویتامین D و ویتایمن A محروم می‌کند.
اینها مانع توانایی بصری در کودکان شما می‌شود. فقر و کمبود روی هم رشد بدنی و هم رشد استخوان را به تعویق می‌اندازد و کودک شما را در مشکلات سلامتی بلند مدتی قرار می‌دهد.
نارسایی اندام‌ها:
سوء تغذیه شدید، اندام‌های کودکان را ناکارآمد می‌سازد. برخی از اندام‌ها به شدت تحت تأثیر کمبود مواد غذایی، کبد، قلب و کلیه‌ها قرار می‌گیرند.
شروع بیماری‌های مضر:
سو ء تغذیه طولانی مدت باعث ایجاد اختلالات سلامتی متعددی در کودک کوچک شما می‌شود. برخی از بیماری‌های شایع عبارتند از: اسهال، عفونت دستگاه ادراری و ذات الریه.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر نگران این هستید که کودک شما از سوء تغذیه رنج میبرد، باید فوری به متخصص رژیم غذایی مراجعه کنید. برخی از علائم هشدار دهنده شامل موارد زیر هستند:
– رشد کم و کند کودک
– زیاد غش کردن کودک
– ریزش شدید موهای کودک
– کاهش چشمگیر وزن کودک
شما می‌توانید به کودک خود برای غلبه بر شرایط سوء تغذیه ، از طریق مداخله رژیم غذایی مناسب و سبک زندگی سالم کمک کنید.
