اعدام کشتی‌گیر ایرانی؛ نوید افکاری 'شبانه و با تدابیر امنیتی به خاک سپرده شد'

تاریخ ارسال 13.09.2020

منبع تصویر،

بر اساس گزارش‌ها نوید افکاری، کشتی‌گیر ایرانی که صبح امروز در زندان عادل آباد شیراز اعدام شده بود، "شبانه" به خاک سپرده شد. آقای افکاری در پی شرکت در اعتراضات مردادماه ۱۳۹۷ بازداشت شده بود.

مهدی محمودیان که با خانواده آقای افکاری در ارتباط است، نوشت: "پیکر نوید افکاری لحظاتی پیش [حدود ۱۰ شب به وقت ایران] در روستای سنگر از توابع همایجان شهرستان سپیدان استان فارس تحت تدابیر امنیتی و شبانه به خاک سپرده شد."

در پی اعدام "ناگهانی" نوید افکاری که خبرش را دادگستری استان فارس صبح شنبه ۲۲ شهریور اعلام کرد، حسن یونسی، وکیل خانواده افکاری گفت که دستگاه قضایی برای اجرای حکم "آنقدر عجله" داشته که محکوم را از "آخرین دیدار محروم کرده است."

موضوع اعدام نوید افکاری حدود چند ساعت بعد از اعدام او به یکی از موضوعات پرمخاطب در توییتر جهانی تبدیل شد.

نوید افکاری سنگری، ۲۷ ساله، متهم به قتل کارمند حراست سازمان آب در شیراز و "محاربه" در جریان اعتراضات مردادماه ۱۳۹۷ بود. او و برادرانش گفته بودند که تحت شکنجه مجبور به اعتراف شده‌اند. موضوعی که مقام‌های قضایی جمهوری اسلامی ایران رد می‌کنند.

در حالی که شمار زیادی از ورزشکاران جهان، رئیس کمیته بین‌المللی المپیک، رئیس‌جمهور آمریکا و نهادهای حقوق بشری خواستار لغو حکم اعدام او شده بودند و وکلایش به دنبال درخواست تجدیدنظر بودند، اعدام آقای افکاری بسیاری را "شوک زده" کرد.

مهدی محمودیان، عضو انجمن دفاع از حقوق زندانیان می‌گوید که وکلا در حال نوشتن لایحه درخواست بررسی دوباره پرونده بودند و انتظار اجرای حکم را نداشتند. به گفته آقای محمودیان، این حکم "به طور ناگهانی و بدون رعایت قوانین در ماه محرم" اجرا شده است.

دیانا الطحاوی مدیر خاورمیانه و شمال آفریقای سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای گفت: "اعدام مخفیانه امروز صبح نوید افکاری قهرمان کشتی، بدون آنکه خود او، خانواده یا وکیلش پیشتر از این برنامه با خبر شده باشند، آن هم بعد از محاکمه ای غیرعادلانه، تمسخر هولناک عدالت است که باید فورا با اقدام بین المللی مواجه شود."

"نوید افکاری مرد جوانی با آینده‌‎ای روشن بود. اجرای حکم اعدام او با بی اعتنایی کامل به اصول اولیه عدالت بار دیگر ظالمانه بودن مجازات اعدام را ثابت می‌کند. تعدادی قاضی در دادگاه‌های مختلف با استفاده از 'اعترافات' اجباری که زیر شکنجه به دست آمده بود او را محکوم کردند، و مکررا از رسیدگی به شکایات او در مورد شکنجه خودداری کردند."

آقای افکاری چند هفته قبل در پیامی صوتی از زندان گفته بود: "اگر من اعدام شدم بدانید که یک انسان بی گناه درحالی که با تمام توانش تلاش کرد و جنگید تا صدایش را بشوند اعدام شد."

او گفت فریاد دادخواهی‌اش به جایی نرسیده و "فهمیدم دنبال یک گردن برای طناب‌شان می‌گردند."

جو بایدن نامزد حزب دمکرات در انتخابات آمریکا اعدام آقای افکاری را محکوم کرده است.

او نوشت: "اعدام بی رحمانه نوید افکاری بی معنی و تکان دهنده است. هیچ کشوری نباید معترضان یا فعالان مسالمت جو را دستگیر، شکنجه، یا اعدام کند. ایران باید سایر زندانیان سیاسی از جمله نسرین ستوده و آمریکایی هایی که غیرعادلانه دستگیر شده اند را آزاد کند."

رد شدن از پست Twitter, 1

پایان پست Twitter, 1

عفو بین الملل در بیانیه اش جامعه بین المللی از جمله نهادهای حقوق بشر سازمان ملل و اعضای اتحادیه اروپا را ترغیب کرد گام های جدی بردارند.

کمیته بین‌المللی المپیک هم اعدام او را "خبری بسیار تلخ" توصیف و با خانواده و دوستان نوید افکاری ابراز همدردی کرده است.

این کمیته در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که از این اتفاق شوکه شده است. کمیته بین‌المللی المپیک همچنین به نامه‌های رئیس کمیته به رهبر و رئیس جمهور ایران برای بخشش نوید افکاری اشاره کرده و گفته "عمیقا ناراحت کننده است که خواهش ورزشکاران از سراسر دنیا و اعضای کمیته بین‌المللی المپیک به نتیجه نرسیده است."

اتحادیه جهانی کشتی هم نوشته است که خبر اعدام آقای افکاری برایشان "ویرانگر" بوده است. این اتحادیه در بیانیه خود آورده که "بسیار متاسف" است که تلاش‌های کشتی‌گیران سراسر جهان و اتحادیه جهانی کشتی برای جلوگیری از اعدام به نتیجه نرسیده و با خانواده وی اظهار همدردی کرد.

اجرای حکم 'بدون اطلاع خانواده'

حسن یونسی، وکیل خانواده افکاری در توییتر نوشته که صبح امروز به خانواده او اطلاع داده‌اند که فرزندشان اعدام شده است. او گفته که دستگاه قضایی برای اجرای حکم "عجله" داشته است: "بر اساس آیین نامه اجرای احکام قصاص محکوم علیه حق دارد قبل از اجرای حکم با خانواده خود دیدار داشته باشد."

رد شدن از پست Twitter, 2

پایان پست Twitter, 2

مهدی محمودیان که با خانواده آقای افکاری در ارتباط نزدیک است، نوشت: "با برادر نوید افکاری سوارهواپیما شدیم که بریم شیراز،خانواده مقتول قبول کرده بود که برای رضایت برویم و صحبت کنیم. همه امیدوارشده بودیم که رضایت بدهند،یک دقیقه قبل ازحرکت هواپیما زنگ زدند و به برادرش اطلاع دادند که نوید اعدام شده است."

آقای محمودیان در یک رشته توییت توضیح داد: "هم‌زمان با وجود اینکه حکم قصاص ایرادات فراوان داشت از ترس اینکه ناگهان حکم اجرا نشود، با مشورت وکلا تصمیم بر این شد که رضایت خانواده مقتول نیز جلب شود تا دستاویزی برای اعدام نوید وجود نداشته باشد و با رایزنی‌هایی که با خانواده مقتول شد، قرار بر این شد که یکشنبه ۲۳ شهریور به دیدار ایشان برویم که به طور ناگهانی و بدون رعایت قوانین در ماه حرام امروز صبح این حکم ظالمانه که بر اساس اقاریر زیر شکنجه زندانی بود اجرا شد."

آقای افکاری که چهره‌های ورزشی و سیاسی جهان از جمله دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا خواستار توقف حکم اعدامش شده بودند، به همراه دو برادرش در زندان شیراز بود.

قوانین اعدام در ایران چیست؟

توضیح ویدئو،

نوید افکاری اعدام شد، وکیلش می‌گوید حقوق اولیه او و خانواده‌اش را نادیده گرفتند

جزئیات پرونده چه بود؟

نوید و وحید افکاری سنگری شهریور ۱۳۹۷ چند روز بعد از اعتراضات سراسری مرداد ماه آن سال بازداشت شدند. سه ماه بعد حبیب افکاری هم بازداشت شد.

نوید افکاری سنگری، به اتهام قتل حسن ترکمان کارمند حراست اداره آبفا شیراز به اتهام محاربه و شرکت در اعتراضات سراسری مرداد ۱۳۹۷ به دو بار اعدام محکوم شده‌ بود. برادر او وحید افکاری سنگری نیز در مجموع به ۵۴ سال زندان و برادر دیگرش حبیب افکاری سنگری به ۲۷ سال زندان و همه به ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده‌اند.

به گفته فعالان حقوق بشر، حسین ترکمان "یک مأمور امنیتی وابسته به حراست شرکت آبفا" بوده که در روز دوم مرداد ۷۷ به قتل رسیده است. خبرگزاری‌های فارس و مشرق‌نیوز نوشته‌اند که او "یکی از نیروهای امنیتی حاضر در تجمعات" شیراز بود.

برادران افکاری می‌گویند در زندان شکنجه شده‌اند که علیه یکدیگر اعتراف کنند تا جایی که یکی از آنها دو بار دست به خودکشی زده است.

آنها خواستار دادرسی مجدد و عادلانه شده بودند. بهیه نامجو، مادر برادران افکاری از قوه قضائیه ایران خواسته بود که "فقط در یک دادگاه عادلانه دوباره به اتهامات آنها رسیدگی کند."

بیشتر اینجا بخوانید: جزئیات پرونده نوید افکاری؛ 'شاهد دارم که شکنجه شده‌ام'؛ قوه قضائيه:‌ ادعای شکنجه صحت ندارد

نوید افکاری چه می‌گفت؟

نوید افکاری چند مرتبه از جمله در یک فایل صوتی که از زندان منتشر کرده بود، گفته بود که مرتکب جرمی نشده است:

"از روز اول بازداشت به بازپرس گفتم من آن لباس شخصی [که کشته شده] را نه می‌شناسم و نه حتی اسمش را شنیدم. ولی زیر شکنجه به خاطر نجات خانواده‌ام و به خاطر وحید تن به خواسته‌های آنان دادم."

"آنها می‌گویند تو و برادرت عضو یک گروه معاند با نظام هستید. در اغتشاشات سال ۹۶ و ۹۷ شیراز حضور داشتید، به رهبر توهین کردید. نیروی امنیتی هم کشتید. والله ما بی‌گناهیم… هیچ دلیل و مدرک قانونی در این پرونده نیست. هر چه هست نوشته‌های زیر شکنجه است. برای محکوم کردن ما چند مدرک ساختگی و دروغ هم ارائه کرده‌اند."

نوید افکاری گفته بود که به مراجع مختلف قضایی شکایت کرده و با وجود گزارش پزشکی قانونی از شکنجه او و شاهد عینی "نخواستند صدای ما را بشنوند. فهمیدم دنبال یک گردن برای طنابشان می‌گردند."

توضیح تصویر،

برادران افکاری از راست حبیب (محکوم به ۲۷ سال زندان) ، نوید (دو بار اعدام) و وحید افکاری (محکوم به ۵۴ سال زندان)؛ هر سه آنها به ۷۴ ضربه شلاق هم محکوم شده‌اند

واکنش‌های عمومی به اعدام نوید افکاری

شمار زیادی از ایرانیان حتی وکیل خانواده افکاری از اجرای ناگهانی حکم اعدام شوکه شده‌اند. بسیاری این جمله نوید افکاری را نقل قول کرده‌اند که گفته بود "دنبال یک گردن برای طنابشان می‌گردند."

بهروز تورانی، روزنامه‌نگار و پژوهشگر رسانه می‌گوید هیچ‌گاه کاربران ایرانی را این اندازه خشمگین ندیده است: "در ۱۵ سال گذشته رصد رسانه‌های اجتماعی بخشی از کار روزانه‌ام بوده. در این مدت هیچگاه کاربران ایرانی را به اندازه امروز خشمگین، تلخکام و کین‌خواه ندیده‌ام. در همه نمودارها زبانه‌ای از آتشفشانی توفنده را می‌بینم که حتی اگر لختی فروکش کند انرژی ویرانگرش باز می‌جهد و سرباز می‌کند."

ضیا نبوی، دانشجو و فعال سیاسی نوشته است که "اعدام سریع، بی‌اطلاع، بی‌ملاقات و بی‌تشریفات قضائی نوید افکاری یعنی این اعدام، اجرای یک دستور بود..."

بهاره هدایت، فعال سیاسی در توییترش نوشت: "ما اصلاحات ساختاری می‌خواستیم و‌ نشد. مدتهاست که روشن شده اصلاح نخواهد شد. حکومت با اعدام نوید افکاری برای چندمین بار روشن کرد که سراپا در مقابل ملت ایستاده است. این، دشمنی با ایران است و بس. راه دیگری نمانده."

مهدی مهدوی آزاد، تحلیلگر سیاسی هم نوشته است: "با آن‌که منع شرعی ندارد، اما احکام اعدام معمولا در محرم و رمضان اجرا نمی‌شوند. مخصوصا محرم که ماه حرام است. یک نفر، یک جایی در این کشور دستور داده که پسربچه مظلوم #نوید_افکاری را زودتر بکشید! همین حالا اعدامش کنید!"

حسین رونقی، وبلاگ‌نویس و فعال سیاسی با توجه به تجربه خودش از زندان نوشته است: "خدابخشی دادیار سابق زندانیان امنیتی به مادرم گفته بود: نهایت پسرت می‌میره چهار روز سر و صدا می‌کنن تموم می‌شه! با امید به همین تمام شدن و خاموشی نوید افکاری اعدام شد."